مقدمه
مهارت حل مسئله یافتن یک راه حل موثر برای یک مسئله مرتبط است. یک مشاوره مدیریت حتما باید از این مهارت برخوردار باشد تا بتواند در حیطه فعالیت خود به موفقیت دست یابد. از نظر مشاوره مدیریت، مسائل چالش‌هایی هستند که مشاغل با آن روبرو می‌شوند. مشاوران مدیریت وظیفه حل این مسائل را بر عهده می‌گیرند چون مشاغل به تنهایی نمی‌تواند آنها را حل کند.
مسائل می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. یکی از رایج‌ترین آنها کاهش تعداد فروش محصول یا خدمات یک شرکت است. در زمان رخداد این مسئله، مدیریت شرکت نگران می‌شود و می‌خواهد مسئله را حل کند تا از مخمصه رهایی یابد. در این زمان وظیفه مشاور این است که با استفاده از مهارت‌هایی که برای حل مسئله دارد، مشکل شرکت را بر طرف کند.
مهارت‌های حل مسئله اصطلاحی بسیار سطح بالا است و بسیاری از اوقات ممکن است به عنوان مهارت‌های تحلیلی خوب تعبیر شود. با این حال، مولفه تحلیلی فقط یکی از ویژگی‌های مهارت حل مسئله است. مجموعه مهارت‌های حل مسئله شامل مهارت‌های تحلیلی، شناختی، ارتباطی، رفتاری و عاطفی است. اینها در ترکیب با هم مهارتی را برای مشاوره مدیریت به ارمغان می‌آورند که می‌تواند هر نوع مسئله‌ای را حل کند. با ما همراه باشید تا شما را با مهارت حل مسئله و اهمیت آن در مشاوره مدیریت آشنا کنیم.
مشاوره مدیریت و اهمیت مهارت حل مسئله در آن
مشاوره مدیریت یکی از پرطرفدارترین مشاغل در دنیای تجارت است. کار بر روی مشکلات پیچیده تجاری مولفه عالی مشاوره مدیریت است. افراد زیادی وجود دارند که می‌خواهند در سمت یک مشاوره مدیریت فعالیت کنند. اما واقعیت این است که همه از عهده آن برنمی‌آیند. مشاوران مدیریت از سخت‌کوش‌ترین متخصصان دنیا هستند. برای برخی، این ممکن است چالشی بزرگ و شاید حتی مهیج به نظر برسد. اما برای برخی دیگر، ممکن است اینگونه نباشد.
به طور خلاصه، مشاوران مدیریت مشکلات پیچیده سازمان‌ها را حل می‌کنند. آنها متخصصان حرفه‌ای هستند که راه‌حل‌ها و استراتژی‌هایی را برای بهبود سلامت مالی و عملیاتی یک شرکت ارائه می‌دهند. توصیه‌های ارائه شده توسط مشاوران مدیریت بعد از انجام تحقیقات و تجزیه و تحلیل‌های زیادی ارائه می‌شود.
اغلب اوقات، سازمان‌ها ممکن است چنان نسبت به سازمان خود تعصب داشته باشند که عینیت لازم برای تصمیم گیری‌های استراتژیک و عملیاتی را از دست بدهند. از طرفی، این سازمان‌ها ممکن است با مشکلاتی روبرو شوند که قبلاً هرگز تجربه نکرده‌اند. در این موارد، بنگاه‌های مشاور مدیریت که بر پروژه‌های مشابه دیگری کار کرده‌اند با مهارت حل مسئله قادر به ارائه مشاوره هستند. به عنوان مثال، یکی از رایج‌ترین پروژه‌های مشاوره‌ای شامل کاهش هزینه‌ها درصورتی است که شرکتی خیلی سریع رشد کرده و دیگر قادر نیست بالاترین بازدهی را از خود نشان دهد. یک شرکت مشاوره مدیریت که روی پروژه‌های کاهش هزینه‌ی صدها شرکت در چندین صنعت مختلف کار کرده و مهارت حل مسئله دارد به راحتی می‌تواند از تخصص خود برای کمک به این شرکت استفاده نماید.
روند حل مسئله
برای درک مهارت حل مسئله ابتدا باید روند حل مسئله را درک کنیم. روش‌های زیادی برای رسیدن به راه‌حل یک مسئله وجود دارد. با این حال، در حالت کلی، روند حل مسئله شامل سه مرحله زیر است:
درک مسئله: سوالی که در این مرحله مطرح می‌شود این است که مسئله یا مشکل چیست؟ مشاوره مدیریت باید در این مرحله بسیار محتاط و صبور باشد. در طول این مرحله، باید تحقیق کاملی در مورد مشکل انجام شود. از طرفی باید با مشتری بحث‌های گسترده‌ای صورت بگیرد و سیاست‌ها، روندها و یا اسناد مالی مشتری با جزئیات مرور شود. فقط در صورت درک مشکل می‌توان به مرحله بعد رفت.
تجزیه و تحلیل مسئله: مرحله دوم بررسی دقیق مسئله و تلاش برای یافتن علت آن است. برای تشخیص علت اصلی، ممکن است لازم باشد مشکل را تجزیه کرده و در قسمت‌های کوچکتر مورد بررسی قرار دهید. سپس هر قسمت را برای به دست آوردن نتایج تحلیل کنید. به عنوان مثال، اگر فروش یک محصول در حال کاهش است، باید بدانید علت آن چیست؟ قیمت؟ کیفیت؟ بازاریابی؟ شما باید به عنوان یک مشاوره مدیریت هر جنبه‌ای مانند قیمت‌گذاری محصول، طراحی محصول، توزیع محصول و تبلیغ محصول را مطالعه کنید تا بفهمید مشکل از کجاست.
یافتن راه حل: مرحله سوم یافتن و ارائه راه حل برای مشکل مشتری است. در این مرحله، شما بر اساس تجزیه و تحلیل خود در مرحله قبل، به دنبال راه حل‌های احتمالی برای مسئله هستید. هنگامی‌که به بهترین راه حل رسیدید، راه حل را به مشتری ارائه می‌دهید. دقت کنید منظور از مشتری یک شرکت تجاری است.
ویژگی‌های مهارت حل مسئله
مهارت حل مسئله ویژگی‌هایی دارد که در زیر به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره شده است:
مهارت‌های پژوهشی: تحقیق، کلید رسیدن به مهارت حل مسئله است. یک مشاور باید بتواند مشکل را بررسی کند و از منابع مختلف، اطلاعات جمع‌آوری نماید. این منابع می‌توانند اولیه یا ثانویه باشند. توانایی مشاور در فرو رفتن عمیق در مسئله و به دست آوردن اطلاعات در روند مشاوره بسیار مهم است. کنجکاوی فکری برای کشف مسئله، احتمال موفقیت مشاور را بسیار بالا می‌برد.
گوش دادن و بیان کردن: تقریباً هر وظیفه‌ای که یک مشاور باید آن را انجام دهد، مستلزم داشتن مهارت‌های ارتباطی عالی است. یک مشاور باید مهارت شنیداری فعال و فن بیان عالی داشته باشد و بتواند برای به دست آوردن اطلاعات معنی‌دار، سوالات درستی را از مشتری بپرسد. زمان‌هایی پیش می‌آید که مشتری مطالبی را به تفسیر بیان می‌کند که احساس می‌شود هیچ ارتباطی با مشکل پیش رو ندارد. با این حال، این مطالب ممکن است حاوی بینش‌های مهمی باشند. مشاور باید تشخیص دهد آیا این بینش‌ها منطقی هستند یا نه. مشاور باید در طول مکالمات خود با مشتری، صبور باشد و به او احترام بگذارد زیرا این یک مصاحبه است و نه یک بازجویی. پس مشاور باید مهارت شنیداری و گفتاری داشته باشد.
کنجکاوی فکری و تمایل به یادگیری: مشاوره مستلزم یادگیری است. ممکن است یک پروژه از یک صنعت کاملاً ناآشنا به مشاور اختصاص داده شده و از او بخواهند با مهارت حل مسئله مشکلات پیش آمده را بر طرف کند. در این صورت، اگر یک کنجکاوی فکری برای یادگیری بیشتر در مورد مرزهای جدید در مشاور وجود داشته باشد، می‌تواند خیلی سریع مسئله را درک کرده و آن را حل کند. تمایل به یادگیری هرگز نباید در ذهن مشاور از بین برود.
مهارت‌های ارائه: یک مشاور باید یافته‌ها و راه حل‌های خود را به روشی ساده و در عین حال موثر به مشتریان ارائه دهد. مهارت‌های ارائه شامل تجسم داده‌ها و به نمایش درآوردن آنهاست. مهارت‌های ارائه ویژگی مهمی است که شرکت‌های مشاوره به دنبال آن هستند زیرا بدون ارائه یک راه حل متقاعدکننده، فرایند حل مسئله کامل نیست.
مهارت‌های تحلیلی: مهارت‌های تحلیلی مهم‌ترین ویژگی مهارت حل مسئله هستند. توانایی شما در حل مشکل و بررسی هر قسمت از آن، سطح صلاحیت تحلیلی شما را مشخص می‌کند. شما باید بتوانید ابزارها و سازه‌های مختلفی را برای مسئله به کار بگیرید و بینش‌های معنی‌داری پیدا کنید.
جمع‌بندی
مهارت حل مسئله یکی از وظایف مهم مشاوره مدیریت است. مشاوره مدیریت از طریق این مهارت می‌تواند مسائل و مشکلات مشتریان را که یک سازمان یا شرکت هستند حل کند. مهارت حل مسئله ویژگی‌هایی دارد. لیست این ویژگی‌ها بسیار طولانی است، با این حال، رمز موفقیت این است که به عنوان یک مشاور خوب به دنبال این ویژگی‌ها باشید تا بتوانید مسائل را به بهترین شکل ممکن حل کنید.